Njanji yenca ye kopanya Katima I mwa nzila

 Mubihi Ki Mashete Lumamezi

 Muuso seu fitile kwa mafelelezo a patisiso ya pili ya kuyaha njanji kuzwa kwa likamba la Cape Fria kutaha tolopo ya Katima Mulilo, ka palo ya mali yelikana malule – lule a supa a madola (N$7 billion).

 Mutompehi  Peter Mwatile, ili yena Muñoli ya inelezi mwa Likolo la Misebezi ni Linzila (Ministry of Works  and Transport) na tiiselize kuli , Muuso mwanako yacwale usweli ku bakanya limbule za lukau kamukana ili kukona ku kalisa kuyaha njanji yenca ye.

 Hana buziwa kukenisa kuli kana mungendenge wo ne uya feela mwa Kapilivi/ sikiliti sa Zambezi, Mutompehi  Mwatile na alabile kuli, “Taba kiya kuli,  kuyala kwa njanji haki kwa Sikiliti sa Kapilivi (Sikiliti sa Zambezi), kono kikwa Naha Namibia.”Yona njanji yeka yahiwa ye ika zwelela kwa njanji yeliteni kale ili kwa  likamba la Cape Fria.

Natalusize hape kuli ika konisa kuikopanya mwa hala Sikiliti sa katengo kaka bona za lizwelopili za linaha za Mbowela wa Afilika (SADC) sina haika kopanya  Namibia ni Zambia.“Mwanako ya cwale, hakuna linzila za njanji ze bizwa Trans-Caprivi Railway line. Nihakuli cwalo, Muuso una ni mulelo wa ku zwiseza pili linzila za njanji kuzwelela kwa Cape Fria yefumaneha mwa Sikiliti sa Kunene yeya  mwa Omusati, Ohangwena, Kavango mane kuyoli  Sikiliti sa Zambezi. Kacwalo hape isali mulelo wa Muuso kukona kuyaha Likamba  kwa Cape Fria.

Hana buzizwe kufa liseli kasene sitisize tiyeho kwa polojekiti ye , Muñoli ya inelezi mwa likolo la linzila ni Misebezi a hanyeza tiyeho mi ali “Polojekiti haisika liyeha; kono Muuso  utokwa kutalima maneku kamukana a kutusa polojekiti ye mane cwalo ni kuyaha Likamba kwa Cape-Fria mwanako ye swana.

 A zwelapili kutalusa kuli,  likamba, Mukwakwa, Mezi, Maata a mulilo, Maino ( mandu), Kuya kwa Likolo, Miyaho ya pabalelo ya makete mane nizweñwi cwalo ze ñata lisa swanela kutalimiwa ni zona ki Muuso ili kukona kutateka mungendenge wa kuyaha njanji kukala kwa makalelo ateni.Polojekiti ye ika tateka foo litaba kamukana seli lukisizwe mwa nzila yeswanela mi ni litumelelano kamukana hase lifelile.

Kuya ka lipatisiso , nzila ya sitima ye ikulubelwa kuca mali a likana Malule lule a Madola a supa ( N$7 billion), sina mone ifumanezwi mwa silimo sa 2010. Litaba zeñwi nizona lisa swanela kubaliwa kasa mulaho a lipatisiso ni ku ñoliwa.

 A talusa hape kuli Likolo la habo seli felize hande nzila ya sitima ya libima ze likana mianda ye milalu  (300 kilometres) yene izwa mwa Tsumeb kuya kwa Oshikango kale.Nzila ya sitima ya Cape Fria nika Katima Mulilo niyona ika zwela pili kwa nzila yeliteni kale ya kwa Zambia yeka yemisa tunzila nyana  totuñañata  kukena mwa muleneñi wa Durban ni Dares Salaam ye mwa Tanzania ili kukonisa milafo ya Zambia ku lumelelwa ka nzila ya likamba la Wiko ( west-coast port).

Likamba lelinca la Cape Fria mabapa ni museto wa Angola mwa Mutulo wa Naha Namibia kwa Sikiliti sa Kunene ikaba Likamba la bulalu kwa Mutulo wa Namibia wo kulubelwa kuca mali a likana Malule-lule a Madola a Lishumi (N$10billion) , sina mwa nako ya cwale Naha Namibia haina ni makamba a mabeli feela a cwale ka Luderitz ni Walvis bay.